2008-жылы жергиликтүү кеңештин шайлоосуна тогуз күн калганда БШКнын төрайымы Клара Кабилова коркутуп-үркүтүү болду деп Москвага качып кеткен. Ал аты-жөнүн өзгөртүп, 10 жылдан кийин ЖК депутаты болду. Эми Москвага элчи катары баратат.
Өткөн жылдын октябрынан бери бош турган Россиянын Кыргызстандагы элчиси кызмат ордун Жогорку Кеңештин депутаты Гүлнара-Клара Самат ээледи. Мурдагы элчи Аликбек Жекшенкуловду экс-президент Сооронбай Жээнбеков отставкага кетип жатып ээрден оодарган. Мунун себеби белгисиз бойдон калды.
Бир чоң мамлекетте Ала-Тоонун өкүлү болуу жана ал жактагы миллионго чукул кыргызстандыктын таламын талашуу милдетин мойнуна алган Гүлнара-Клара Самат тууралуу фактыларды сунуштабыз. Баса, анын мурдагы аты-жөнү Клара Кабилова экенин белгилей кетүү керек.
Россияда окуган, үй-бүлөсү да ошол жакта
Клара Кабилова 1963-жылдын 20-августунда Жалал-Абад облусуна караштуу Таш-Көмүр шаарында төрөлгөн. Конфликтология, саясий процесстер жана технология адистиги боюнча жогорку билимдин ээси. Саясат таануу илимдеринин кандидаты. Жогорку билимди дагы Россиядан алып келген. Үй-бүлөсү Москвада жашайт, эки кыздын энеси. Буга чейин берген маегинде кыздары Ысык-Көл, Сары-Челекти көргөндөн кийин мекенге келүүгө ашыгып калышканын, мурда Кыргызстанга кызыгуусу жок болгонун айткан.
Мугалимдиктен баштаган жолу элчиликтин кеңешчисине чейин жетти
Клара Кабилова эмгек жолун 1986-жылы Таш-Көмүр шаарындагы №7 мектептен орус тили жана адабияты сабагынан мугалим болуп баштаган.
1995-2001-жылдары КМШ өлкөлөрү башкармалыгынын III катчысы, андан соң Мамлекеттик чек араны делимитациялоо жана демаркациялоо маселелери боюнча сүйлөшүүлөр тобунун (КР ТИМ) II катчысы, Кыргызстандын Беларустагы элчилигинин II катчысы, кийинчерээк I катчынын, Стратегиялык жана укуктук көйгөйлөрдүн эл аралык коопсуздугу башкы башкармалыгынын эл аралык коопсуздук бөлүмүнүн кеңешчисинин кызматын ээлеген.
2001-2005-жылдарга чейин КМШнын Экономикалык кеңешинин алдындагы Экономикалык маселелер боюнча комиссияда КРдин ыйгарым укуктуу өкүлүнүн консультанты болгон.
2005-2006-жылдары КРдин Россия Федерациясындагы элчилигинин кеңешчиси кызматын аркалаган.
Бакиевдин тушунда кызматтан кызматка секирген
Клара Кабилова 2006-жылы элчиликтен келип президент Курманбек Бакиевдин маалымат катчысы болуп дайындалган. Кайра көп өтпөй эле президенттин алдындагы Стратегиялык изилдөөлөр эл аралык институтунун директору болуп дайындалган.
Бир жылча иштегенден кийин 2007-жылы Шайлоо жана референдумдарды өткөрүү боюнча борбордук комиссиянын төрайымы болуп дайындалган. Анын жетекчилиги алдында 2007-жылы 21-октябрда Конституцияны өзгөртүү боюнча референдум өткөрүлгөн. Ал эми 16-декабрда парламенттик шайлоо болгон.
Максим Бакиев коркутту деп Россияга качып кеткен
Жергиликтүү кеңештин депутаттарын шайлоо 2008-жылы 5-октябрга дайындалган. Бирок шайлоого тогуз күн калганда, 26-сентябрда, Кабилова дайынсыз жоголгон. Бир аздан соң ал видео кайрылуусун оппозициялык кыймылдын лидери Өмүрбек Текебаевге калтырып, Москвага качып кеткени белгилүү болгон. Ошентип кайрылуусу элге жарыяланат. Анда Кабилова президенттин уулу Максим Бакиев телефон чалып коркутуп, басым жасагандыктан өзүн жана үй-бүлөсүн коргоо үчүн кызматын тапшырып, чет өлкөгө чыгып кетүүгө аргасыз болгонун айткан. Мындай коркутууга шаардык кеңешке талапкер катары катышкан оппозиционер Ишенбай Кадырбековдун кармалышын сындап, бошотууну талап кылганы себеп болгонун белгилеген. Себеби шайлоо өнөктүгү маалында талапкерди камоо мыйзамга каршы келет.
Мындай кадамы менен Кабилованын аты коомчулукта дүңгүрөгөн.
Бул иш боюнча башкы прокуратура кылмыш ишин козгоп, бирок "жабырлануучу арыз жазган жок" деген жүйө менен ишти кайра жапкан.
Өз кезегенде Максим Бакиев БШК төрайымына телефон чалбаганын айткан. Ал эми президент Курманбек Бакиев "өзү келип мага түшүндүрмө берсе туура болот эле" деген пикирин билдирген. Кетерден эки күн мурун оорусуна шылтап президент менен жолугушууга дагы келбей койгонун белгилеген.
Деген менен Кабилова 2009-жылы майда кайра кайтып келген. ЖМКларга берген маегинде катуу корккондуктан ушундай кадамга барганын айткан. Ошондой эле телефон чалган адам Максим Бакиев болбой калышы деле мүмкүн экенин болжогон.
Атын эмнеге өзгөрткөн?
Коомчулукту дүңгүрөткөн окуядан кийин анын карааны саясий талаадан көрүнбөй калган. 2015-жылкы парламенттик шайлоодо Кабилова Клара Саматовна деген аты-жөнүн Гүлнара-Клара Самат деп өзгөртүп алганы белгилүү болду. Ал "Ата Мекен" партиясынын тизмесинде 16-орунда эле. Аталган партиянын лидери Өмүрбек Текебаев ошол учурда Бакиевдер оппоненттерине кол сала баштагандыктан жеке коопсуздугу үчүн аты-жөнүн өзгөрткөн болушу керек деген божомолун айткан.
Аида Салянованын ордун ээледи
2015-жылдагы шайлоодо "Ата Мекен" 10 гана мандатка ээ болуп, Гүлнара-Клара Самат депутат боло албай калды. Бирок үч жыл өткөн соң, 2018-жылы майда, Аида Салянова мандатынан ажыратылган. Анын ордуна Гүлнара-Клара Самат келмек. Бирок ал Россиянын жараны экенин айтып БШКга даттангандар болду. Мындан улам БШК Кыргызстандын ТИМине кайрылып, талапкердин кош жарандуулугу бар-жогун тактап берүүнү суранган.
Боршайком Россиянын Юстиция министрлигинен Гүлнара-Клара Саматтын жарандыгы жок экенин ырастаган расмий жооп алган. Ошентип ЖК депутаты мандаты колуна тийген болчу.
"Мекенчил" партиясына өткөн
2020-жылдын 4-октябрындагы парламенттик шайлоого "Мекенчил" партиясы менен аттанган. Ал алдыңкы 8-сапта турганы маалым. Шайлоонун алдын ала жыйынтыгында аталган партия 7 пайыздык чекке илешип-илешпей турган чакта эл Ак үйдү басып алды. Мунун арты менен шайлоонун жыйынтыгы жокко чыкты.
Гүлнара-Клара Самат депутат болуп эки жыл иштеген убагында кайсы бир мыйзамдарды демилгелеп же билдирүүлөрдү жасап чыккан жок. Аны ЖКнын жыйынынан чанда гана кезиктирүү мүмкүн эле.
Курулуш компаниянын жетекчиси
Юстиция министрлигинин сайтында Гүлнара-Клара Самат "РосКыргызстрой" компаниясынын директору катары көрсөтүлгөн. Бул ишкана 2007-жылы 8-августта негизделген, турак жай жана имараттарды куруу менен алектенет. Негиздөөчү катары андан сырткары беш адам катталган. Алар: Фишер Ян Ефимович, Евдокимов Вячеслав Валерьевич, Погосян Григорий Карленович, Аттокуров Раимкул, Горьковский Евгений Васильевич.
Өзгөчө жумуштары жана сыйлыктары
Көз карандысыз мамлекеттердин шериктештигин (КМШ) өнүктүрүүгө кошкон зор салымы үчүн КМШнын Аткаруу комитетинин грамотасы менен сыйланган. Ошондой эле КМШнын Тышкы иштер министрлер кеңешинин ыраазычылыгы бар.
Россияда биринчи жолу расмий уюштурулган "Кыргыз биримдиги" кыргыз диаспорасынын демилгечиси жана анын уюштуруучуларынын бири.
КМШнын Абхазиядагы, Грузиядагы чыр-чатакты жөнгө салуу боюнча ыкчам тобунун жетекчиси.
Талас облусунун Бакай-Ата районундагы Ак-Дөбө айылынын ардактуу атуулу.
1-класстагы катчы деген 1-дипломатиялык рангы бар.
