Жакында Кыргызстандагы КМШ өлкөлөрүнүн аскердик окуу бөлүктөрүнүн машыгуулары айрым кыргызстандыктар менен ЖМКлардын ортосунда бир жаксыз реакция жаратты.
Өлкөнүн коопсуздугу үчүн деп айтуу кыйла туура болмок, на карабай, туура болушу мүмкүн, бирок “Экологияны сактоо” же “асфальтка боор ооруп койгула” деген сыяктуу андан да акылдуу далилдер менен чыккан провокаторлор табылды. Алар мекендин коопсуздугун камсыз кылуу боюнча башка сараларды ойлоп таба алышкан жок.
21-кылымда атайын экологиялык объектилер менен белгилүү бир нормаларды сактоо менен, ушундай амалдар калк жашаган аймактан алыс жерде ишке ашырылары эске алынган.
КМШ өлкөлөрүнүн “Ысык-Көл-Антитеррор” аталыштагы терроризмге каршы биргелешкен окутууларынын экинчи күнү 26-сентябрда Орусиядан ташталган «Искандер-М» ыкчам-тактикалык комплексин сыноо өзгөчө коркунуч туудурду. Сахналаштыруу рамкасындагы согушту ишке киргизүү Балыкчы шаарынын жанындагы “Эдельвейс” тоолуу машыгуу майданында өткөрүлдү.
Окутуунун маңызы
Уламышка ылайык, согушкерлер Кыргызстанга кирип, Искандер-М ыкчам тактикалык комплекси менен Орусиянын Куралдуу Күчтөрүнүн аба-космотук күчтөрүн узак мөөнөттүү учактарын пайдаланган биримдиктин мамлекеттери террористтердин базалык лагерине ракеталык чабуул жасайт.
Шыкакчылык
Социалдык тармактарда “Орусия Искандер-М ыкчам тактикалык комплексин Кыргызстанга жеткирди” деген үрөй учурган жаңылыктар пайда болгонго чейин кыргызстандыктар мындай масштабдагы окуулар өтөрү жөнүндө билбегендигин моюнга алуу керек. Албетте, алар тынчтык максатын көздөп келишкен, бирок бул жөнүндө айрыс ЖМКлар айтып коюуну “эстен чыгарышкан”.
Мындан тышкары, социалдык тармактарда колдонуучулар алардын башталганга чейинки өткөн машыгууларынын сүрөттөрү менен бөлүштү. Жарыялоонун авторлору бириктирилген сүрөттөр менен “тынч өлкөгө башка тышкы күчтөрдүн уят-сыйытсыз басып киришинин натыйжасы” деп ишендиришкен.
Мисалы, Фейсбук колдонуучусу Азамат Рыскулиев “Ысык-Көл-Антитеррор-2018” машыгуулары өңдүү фотосүрөттөрдү өз баракчасында жарыялады. Анда ракеталык чабуулдан натыйжасындагы жарылуулар көрүнүп турат.
Кийинчерээк бул сүрөттөр чын эле машыгуулардан алынганы белгилүү болду, бирок ал машыгуулар июнда эле ошол Балыкчы шаарында өткөн. Ал учурда экипаждар авиациялык каражаттардын практикалык ыкмаларын жана тоолуу аймактардагы авариялык олтургузууларды иштеп чыгарган.
Мындай ыкмалар үчүн атайын машыгуу майдандары бар, ал эми аскердик техниканы эч качан көлдүн жанында жана айрыкча анын жээгинде колдонушкан эмес.
Ошол постко күбө болгон башка интернет колдонуучулар сүрөттөр иллюстрацияланган экенин аныкташкан. Андагы болгон иш-чаралар эч кандай Кыргызстанда болгон эмес.
Компетенттүү пикир
Саясат таануучу Марс Сариев дагы бул боюнча пикирин айткан. Анын пикиринде, региондун өлкөлөрү түждүк чек араларды кооргоо үчүн бири-бирине билдирүү менен аракет кылышы керек.
“Геосаясий каршы туруунун шарттарында, глобалдуу оюнчулар Орусия менен АКШнын ортосунда каршы пикирлер курчуп турган учурда – маалыматтын калпыстыгы боло турган нерсе. Максаты түшүнүктүү – Орусиянын Борбордук Азиядагы аскердик стратегиясын жокко чыгаруу.
Бирок, бул окуулар абдан маанилүү. Анткени, бизде ЖККУнун мүчөлөрү менен кызматташуудан тышкары сырттан келген сол салууларга каршы туруучу эч кандай куралыбыз жок. Баткен окуяларын, же гибриддик согуштун шарттарында ички туруксуздууктарды эстеп көрөлү. Мындай окуулар да керек. Калган чыгып жаткан имиштер – маалыматтык чабуул. Мен бул жалган маалымттар туруктуу мүнөзгө ээ болот деп ойлобойм, бирок алар дүйнө таанымдын негизинде иштешет”, - деп белгиледи саясат таануучу.
