Коңшу Өзбекстан, Тажикстан жана Казакстанда электр жарыгы үзгүлтүккө учурайт. Кээ бир өлкөлөрдө алар кыска мөөнөттүү болсо, башкаларында чектөөлөр бар. Бул тууралуу жергиликтүү маалымат каражаттары жазып чыгышты.
Өзбекстан
Өзбекстандын Энергетика министрлиги 9-ноябрда билдиргендей, суунун аздыгынан өлкөнүн ГЭСтеринде электр энергиясын өндүрүүнүн көлөмү дээрлик 23% кыскарган. Ведомство кошумчалагандай, суунун тартыштыгы бул өлкөдө гана эмес, жалпы облуста да байкалат.
Өзбекстандын Энергетика министрлиги электр энергиясын өндүрүү көлөмүнүн азайышына байланыштуу өлкөнүн айрым аймактарында «кыска мөөнөттүү электр жарыгы үзгүлтүккө учурап» жатканын белгиледи.
«Учурда биздин өлкөдө ТЭЦте электр энергиясын пландалган көлөмдө өндүрүү боюнча бардык чаралар көрүлүүдө», - деп айтылат министрликтин маалыматында.
Казакстан
9-ноябрда Казакстандын маалымат каражаттары акыркы эки күндө өлкөнүн бир катар шаарларында электр энергиясы өчүрүлгөнүн кабарлашты. Казакстандыктар электр жарыгынын үзгүлтүккө учурашына нааразы болушту.
Мындан бир жума мурун Казакстандын негизги электр берүүчүсү «KEGOC» ААКсы (Электр тармактарын башкаруу боюнча Казакстан компаниясы) электр энергиясы өчүрүлөөрүн эскерткен. Бул энергиянын олуттуу ысырап болушу жана анын тартыштыгы менен түшүндүрүлгөн.
Ал эми буга чейин 10-ноябрда KEGOC калкка электр энергиясын берүүгө чектөөлөр жок экенин билдирген.
«KEGOC» ААК 10-ноябрь саат 09:00гө карата Казакстандын энергетика системасындагы тиричилик, социалдык маанилүү объектилерге чектөөлөр жок экенин билдирет», - деп белгилешти компаниядан.
Тажикистан
«Озоди» радиосу («Азаттык» радиосунун тажик бюросу) Тажикстанды электр энергиясы менен камсыздоодо олуттуу көйгөйлөр жаралып жатканын билдирди. Журналисттердин айтымында, үй чарбалары, ишканалар жана айылдык ооруканалар суткасына бир нече саатка гана – кечинде жана таңга маал электр жарыгы менен камсыз болушат.
«Борбор Душанбеде жана Бохтар өңдүү облус борборлорунда электр энергиясын колдонууга чектөөлөр киргизиле элек. Ал эми өлкөнүн калган бөлүгү эртең мененки саат 8ден 17:00гө чейин, андан кийин саат 23:00дөн 6:00гө чейин - жумасына жети күн. Күндүзгү электр жарыгынын өчүрүлүшү мектептердин, кеңселердин, банктардын, дүкөндөрдүн жана башка көптөгөн ишканалардын иштөө убактысына дал келет ”, - деп жазат Ozodi радиосу.
Тажик бийликтери өлкөдө электр энергиясын чектөө режими жок деп ишендирүүдө.
«Массалык маалымат каражаттарында жана социалдык тармактарда электр энергиясына кандайдыр бир чектөөлөр киргизилип жатканы тууралуу маалыматтар негизсиз», - дейт Тажикстандын электр тармагын көзөмөлдөгөн мамлекеттик «Барки Точик» компаниясы.
Алар кышкы мезгилге карата алдын алуу иштерине байланыштуу айрым аймактарда мүмкүн болгон «электр жарыгы үзгүлтүккө учурашы» мүмкүн экенин айтышууда.
Бирок 2-ноябрда президент Эмомали Рахмон вице-премьер-министр жана башка расмий өкүлдөрдүн катышуусунда жумушчу жыйын өткөрдү. Анда социалдык мекемелерди жана калкты электр энергиясы жана жылуулук менен камсыздоо боюнча кышкы мезгилге даярдык көрүү боюнча тапшырмаларды жана тапшырмаларды берди.
Кыргызстандагы энергетикалык кризис
Кыргызстанда соңку жылдардагы эң ири энергетикалык кризисти бийлик моюнга алды. Президент Садыр Жапаров өлкө 2024-2025-жылдары энергетикалык кризистен чыгууну пландап жатканын бир нече жолу айткан.
«Энергетика министри Доскул Бекмурзаевдин «тирүү жегиң» келгени менен система кризистен чыга албайт. Майда кыйынчылыктар сөзсүз болот, биз чыдашыбыз керек”, - деп жазды президент 9-ноябрда Фейсбукта.
Кыргызстандын энергетика тармагы бир нече айдан бери кыргызстандыктарды “электр энергиясын сарамжалдуу колдонууга”, мүмкүн болсо үйлөрүн көмүр же газ сыяктуу альтернативдүү энергия булактары менен жылытууга үндөп келет. Бирок, азыр көмүр былтыркыдан кымбат.
Күз-кыш мезгилин ийгиликтүү өткөрүү үчүн кыргыз бийлиги калктын суроо-талабынан тышкары коңшу өлкөлөрдөн электр энергиясын импорттой баштады. Алсак, өлкө электр энергиясын Казакстан менен Өзбекстандан алмашуу жолу менен алат, ошондой эле Түркмөнстандан электр энергиясын импорттойт. Кошумчалай кетсек, бийлик Орусиядан электр энергиясын алып келүү боюнча сүйлөшүүлөрдү жүргүзүп жатканын билдирген.
Ошондой эле өлкөдө электр энергиясын колдонууга чектөөлөр киргизиле баштады. Ошентип, 5-ноябрда “Түндүк электр” ААК электр энергияны керектөө үчүн эсептегичтерге убактылуу чектөө койду.
Бир фазалуу кириши бар абоненттер үчүн электр энергиясынын чеги 5 кВт чейин, үч фазалуу кириши бар абоненттер үчүн 10 кВтка чейин белгиленген.
Ишканада түшүндүрүлгөндөй, лимит «суу-энергетика ресурстарын сарамжалдуу пайдалануу жана белгиленген керектөө лимиттерин сактоо үчүн» киргизилген.
«Электр эсептегичтердеги жүктү болтурбоо үчүн абоненттер электр шаймандарын бирдей колдонуусу керек», - деп кошумчалады «Түндүк электр».