Кыргызстанда парламенттик кайра шайлоо ушул жекшембиде өтөт. Өлкөдөгү бул олуттуу саясий окуяны утурлай былтыркы шайлоого да бир кылчайдык.
Азыр депутаттыкка аттанган талапкерлердин жоон тобу былтыр күздө да Жогорку Кеңештен орун алуу үчүн жарышка чыккан. Бирок добуш берүүнүн жыйынтыгы анда жокко чыгарылган эле. Ага 5-6-октябрдагы окуялар түрткү болгону маалым.
Ошондо шайлоонун алдын ала жыйынтыгы боюнча парламенттеги орундар төрт партиянын: "Биримдик", "Мекеним Кыргызстан", "Кыргызстан" жана "Бүтүн Кыргызстандын" ортосунда бөлүштүрүлгөн. Болгондо да алгачкы экөө басымдуу бөлүгүн ээлеп, 120 мандаттын 90у ушул партиялардын энчисине тийген.
Партиялык тизме боюнча азыр да ат салышып жаткан талапкерлерден ошондо кимдер күч сынашканын Sputnik Кыргызстандын кабарчылары эстеп көрдү. Быйылкы жана 2020-жылы сентябрда Борбордук шайлоо комитети жарыялаган партиялардын тизмелерин кылдат салыштырып чыктык.
"Социал-демократтар"
Бул партиядан шайлоого аттанган 54 талапкердин 26сы октябрдагы шайлоого да катышкан. 17си ушул эле саясий бирикмеден азыр да жарышка чыкты:
Атамбаев Кадырбек Алмазбекович
Карамушкина Ирина Юрьевна
Кодуранова Асель Союзбековна
Орозова Карамат Бабашевна
Камаева Айчүрөк Үсөнбековна
Касымбеков Нурбек Айтыевич
Усубалиев Таалайбек Болотбекович
Айнакулов Мухтарбек Айнакулович
Артыков Анвар
Борбукеева Рита Нурмаметовна
Кермалиев Таалайбек Жеңишович
Малтаева Кундус Бейшеновна
Рустамов Абдыкалык Алибекович
Борончиев Алик Дайырбекович
Мукамбетов Жакшылык Мамбетказиевич
Самигуллина Альфия Эльдаровна
Касмалиев Илимар Карыпович
"Бүтүн Кыргызстан" — 2 талапкер:
Кадырбеков Ишенбай Дүйшөнбиевич
Темиров Абыдин Салайдинович
"Ордо" — 2 талапкер:
Медетбекова Гүлбарчын Казымкуловна
Тайгашкаев Руслан Авасканович
Партиялардан бирден талапкер:
"Ыйман нуру": Адилбек уулу Шумкарбек
"Ата Мекен": Момбеков Рыскелди Чыныбекович
"Республика": Коеналиев Жоошбек Кармышович
"Мекеним Кыргызстан": Тургунбаев Замирбек Жолболдуевич
"Бир бол": Курбанов Талайбек Сулайманович
"Ата-Журт Кыргызстан"
"Ата-Журт Кыргызстан" партиясынан аттанган 54 талапкердин 23ү былтыркы шайлоого да катышкан. Ошол кезде алар төмөнкү саясий уюмдардын катарында күч сынашкан:
"Мекенчил" — 9 талапкер:
Маткеримов Айбек Тураталиевич
Сабиров Равшанбек Азатович
Токторбаев Жеңишбек Шермаматович
Нышанов Жайлообай Данибаевич
Жунушалиева Гүлсүнкан Ишенгазиевна
Калпаев Бактыяр Алиевич
Эркебаев Шүкүрбек Мамазакирович
Кыдыкбаев Жаныбек Султанович
Үмөталиев Мирбек Сарылбекович
"Мекеним Кыргызстан" — 7 талапкер:
Нарбаев Каныбек Жайчиевич
Борбуев Берадор Сманович
Култаева Гүлшаркан Оконовна
Эгембердиев Арсланбек Абдыкайымович
Козуев Алишер Абибиллаевич
Маматов Канатбек Мурзаевич
Ибраимов Максатбек Тургунбекович
"Кыргызстан" — 3 талапкер:
Исаева Жамиля Кубанычбековна
Масабиров Талайбек Айтмаматович
Исаев Жаныбек Базаркулович
"Биримдик" — 2 талапкер:
Тулендыбаев Пархат Розымович
Саякбаев Рустам Темирбекович
"Ата Мекен" — 1 талапкер:
Макеев Керимберди Жакыпович
"Социал-демократтар" — 1 талапкер:
Талиева Камила Абдыразаковна
"Альянс"
Бул партиядан бараткан 54 талапкердин 23ү 2020-жылы октябрда да шайлоого катышкан. Бул талапкерлер ал кезде төмөндө аталган саясий бирикмелерде эле:
"Бир бол" — 8 талапкер:
Сулайманов Алтынбек Турдубаевич
Алимжанов Фарходбек Айбекович
Мурашев Нурбек Мурпазылжанович
Капарова Чынара Абдылдаевна
Төрөкулов Дүйшөн Гуламкадырович
Арзиев Эсенбек Маматкаримович
Исманов Абдиалим Абдукайымович
Нажмидинов Дилшод Гуломжонович
"Ата Мекен" — 5 талапкер:
Акаев Жанарбек Кубанычович
Нурбаев Абдывахап Мамадрасулович
Абакиров Элдар Курманбекович
Осмонов Евраз Арысланбекович
Качкынбаев Сейтек Садырбекович
"Мекеним Кыргызстан" — 3 талапкер:
Тиллаев Таабалды Гапырович
Исаков Толкунбек Маматович
Молдобекова Гүлкан Сакиновна
"Республика" — 2 талапкер:
Жээнчороев Мирлан Канатбекович
Кожобеков Жолдошбек Асанович
"Замандаш" — 2 талапкер:
Мамашова Айсулуу Турусбековна
Жаналиева Юлия Сергеевна
"Мекен ынтымагы" — 1 талапкер:
Айдаров Оросбек Бактыкеевич
"Бүтүн Кыргызстан" — 1 талапкер:
Сапарбаев Эрлан Турдакунович
"Мекенчил" — 1 талапкер:
Букуев Медетбек Омошевич
"Ата Мекен"
"Ата Мекен" партиясынан шайлоого аттанган 52 талапкердин 21и былтыркы шайлоого да катышкан. Алардын 13ү "саясий уясын" алмаштырган эмес, башкача айтканда, бул талапкерлер 2020-жылдын октябрында да дал ушул саясий топ менен жарышка түшкөн:
Токтогазиев Тилек Мурсалиевич
Никитенко Наталья Владимировна
Аскаров Эрлан Алсеитович
Ким Ин Сен
Долдоев Таалайбек Анарбаевич
Орумбеков Эрик Көлбаевич
Турдубаев Айбек Мамаевич
Жолдошова Элнура Иматиллаевна
Эгембердиев Кубанычбек Мырзамамытович
Шаршеналиев Мирлан Молдоисаевич
Ивахник Наталья Владимировна
Иванова Валентина Петровна
Дүйшеева Аэлита Кубанычовна
4 талапкер былтыр "Реформа" партиясынын курамында катышкан:
Сооронкулова Клара Сыргакбековна
Нурбаев Эркинбек Русланович
Мамасалиева Гүлгакы Эшмаматовна
Бирюкова Виктория Александровна
Эки талапкер "Бүтүн Кыргызстандын" катарында болчу:
Акматова Венера Сайпидиновна
Маматаев Улукбек Калмаматович
Ошол кездеги "Замандаш" партиясынан (Бекчоро уулу Эрлан) жана "Республикадан" (Теңизбаев Камбарбек Асипбаевич) бирден талапкер азыр ушул партия менен баратат.
"Ишеним"
"Ишеним" партиясындагы 54 талапкердин 21и 2020-жылы парламенттик шайлоого катышкан. Бул талапкерлер ал кезде төмөндө көрсөтүлгөн партияларда эле:
"Биримдик" — 4 талапкер:
Рахимов Мамыржан Тойчиевич
Аманова Бурул Кушбековна
Жусупов Эмилбек Рамидинович
Осмонова Айнура Шермаматовна
"Мекеним Кыргызстан" — 4 талапкер:
Шабазов Бахридин Валиевич
Умарбеков Шерзодбек Абдурашитович
Ормонов Жапарбек Туратович
Каналиев Бактыбек Эркинович
"Замандаш" — 3 талапкер:
Подобедов Олег Владимирович
Ормонов Улугбек Зулпукарович
Абдыхалыков Нурлан Нишанбаевич
"Мекенчил" — 3 талапкер:
Карабаева Канымбү Исираиловна
Маткаликов Абдупата Жороевич
Примкулов Мирланбек Исламбекович
"Кыргызстан" — 2 талапкер:
Досалиев Акуналы Атамырзаевич
Султанбекова Чолпон Аалыевна
"Бир бол" — 2 талапкер:
Рустамбек уулу Советбек.
Тагаев Заир Муталович
Бул партиялардан бирден талапкер:
"Бүтүн Кыргызстан": Арапбаев Руслан Арапбаевич
"Ата Мекен": Эркебаев Азат Абдыганиевич
"Ыйман нуру": Молдоярова Дамира Батыркуловна (2020-жылы жарыштан четтеп калган).
"Бүтүн Кыргызстан"
52 талапкердин 20сы былтыр да жарышка чыккан. Быйыл "Бүтүн Кыргызстандын" катарында бараткан бул талапкерлердин бешөө гана 2020-жылдын октябрында башка партиялардан ат салышканы болбосо, 15и ушул эле саясий топ менен барган:
Мадумаров Адахан Кимсанбаевич
Масалиев Исхак Абсаматович
Нарматова Орозайым Көчкөнбаевна
Сманбеков Темирлан Камашович
Жайчиев Эмиль Аканбекович
Айдарова Айгүл Абдисаламовна
Кулмурзаева Айпери Суйунтбековна
Айтбаев Акыл Казакович
Берикбаев Санжарбек Турдукулович
Шерматов Батырали Ташбаевич
Довлотов Сейитбек
Эшеналиева Назгүл Арстановна
Шеркулова Чыныгүл Абдукахаровна
Алибаева Айгерим Абдижалиловна
Осмонов Сейдали Омарбекович
Төмөнкү партиялардан экиден талапкер:
"Мекеним Кыргызстан":
Сатыбалдиев Кыянбек Урмаматович
Эрбаев Алишер Ташбаевич
"Ата Мекен":
Токтошев Эмил Токтакунович
Клименко Илья Петрович
Талапкерлердин бири былтыр "Республика" партиясынан катышкан:
Бердиев Аккулу Тагаевич
"Ынтымак"
"Ынтымак" партиясынын тизмесиндеги 52 талапкердин 19у былтыркы парламенттик шайлоодо күч сынашкан. Ал кезде бир даары төмөндө көрсөтүлгөн партиялардан аттанган:
"Мекеним Кыргызстан" — 5 талапкер:
Маматалиев Марлен Абдырахманович
Жоробеков Тариел Улукбекович
Акимов Абдиталип Паттаевич
Эргешов Казыбек Кочкорович
Жунушбаева Рахат Мырзабековна
"Республика" — 4 талапкер:
Лурова Лейла Хияновна
Турсункулов Кутман Нурланович
Мидин уулу Канатбек.
Урумкалиева Чинара Чалагызовна
"Мекенчил" — 3 талапкер
Марипова Адинай Мариповна
Малабеков Данияр Турусбекович
Эргешов Байгазы Анаркулович
"Биримдик" — 2 талапкер:
Турусбеков Бактыбек Сагындыкович
Каримов Тариел Келдибекович
Бул партиялардан бирден талапкер:
"Кыргызстан": Мамытов Талант Турдумаматович
"Бир бол": Шыкмаматов Алмамбет Насырканович
"Чоң казат": Касымбеков Жаркынбек Орозбекович
"Реформа": Көкүлов Эрулан Калчороевич
"Ата Мекен":
Годунова Елена Владимировна
"Ордо"
50 талапкердин 15и 2020-жылы да шайлоого аттанган. Эч кимиси саясий бирикмесин алмаштырган эмес:
Мияров Мирбек Ибаратович
Турдалиев Айбек Чыныбекович
Өмүракунов Жанарбек Намазбекович
Асаналиев Адилет Талантбекович
Шаршембаева Жамиля Бакытовна
Зимин Игорь Викторович
Курманова Тамара Аблабековна
Бердалиев Бакир Калимович
Абдыллаева Гүлнара Оморовна
Абдрахманов Уланбек Есенгельдиевич
Мурзакматов Кубанычбек Абылович
Сагынбек уулу Кубан
Нурлан уулу Элдияр
Нуржанов Мухаммед Кавланович
Самаков Мирбек Нурдинович
"Азаттык"
"Азаттыктан" аттанган 52 талапкердин 14ү былтыр да парламенттик шайлоодо күч сынап, бирок алар төмөндө аталган партиялардын тизмесинде эле:
"Мекеним Кыргызстан" — 6 талапкер:
Жунусов Ибрагим Кожоназарович
Исамамбетов Кылычбек Байышович
Келдибеков Ахматбек Келдибекович
Мамырова Бөдөш Аманбаевна
Иванов Виктор Геннадьевич
Равшанова Жылдыз Равшановна
"Мекен ынтымагы" — 2 талапкер:
Клюева Сакина Рустам гызы
Умаров Русланбек Камилович
"Биримдик" — 2 талапкер:
Жумалиева Элмира Бусурманкуловна
Нурбаев Төлөнбай Камалдинович
Бул партиялардан бирден талапкер:
"Мекенчил": Жолдошова Жылдызкан Айтибаевна
"Ата Мекен": Шерниязов Абылкасым Эсентаевич
"Республика": Исаков Эсенгул Байдалиевич
"Кыргызстан": Раимбеков Алмаз Болотбекович
"Ыйман нуру"
"Ыйман нуру" партиясынын тизмесиндеги жети талапкер былтыр да саясий жарышка чыкса, алардан алтоо бул жолу дагы өз саясий тобу менен баратат:
Кадырбеков Нуржигит Кадырбекович
Күрүчбеков Аскарбек Бактыбекович
Мамажакыпова Чынара Жуманазаровна
Ашимова Динара Ашимовна
Даанышман Мирлан
Дамиров Кубанычбек Дамирович
Ошондой эле быйыл "Ыйман нурунун" катарында былтыр "Социал-демократтар" менен чыккан Эрматов Байсалбек Эрдоолатович бар.
"Аруузат — эл куту" партиясы
Шайлоого аттанган 49 талапкердин ичинен жети киши өткөн жылы да бул саясий жарыштын даамын таткан. Алардан алтоо "Чоң казаттан" келишкен:
Бекова Алмакан
Махмудова Наргиза Абдилазизовна
Жусупова Нурзада Аскарбековна
Токтогазиев Темирбек Шүкүрбекович
Эрмекбаев Шамырбек Бегинбаевич
Апылаева Гүлифа Кожоевна
Дагы бир талапкер мурда "Социал-демократтардын" тизмесинде болгон, бирок шайлоо жарышынан четтетилген (Самиева Машхура Шавкатовна).
"Багыт" либерал-демократиялык партиясы
44 талапкердин арасынан алтоо былтыр парламенттик шайлоодо төмөнкү партиялардан ат салышкан:
"Мекенчил" — 3 талапкер:
Отунчиев Самат Ооматбекович
Ибраев Мирлан Маратович
Акматова Гүлмира Нуркуловна
"Мекен ынтымагы" — 1 талапкер:
Коңурбекова Кундуз Абакировна
"Ыйман нуру" — 1 талапкер:
Исакова Мавлюда Шадымановна
"Бир бол" — 1 талапкер:
Асеин уулу Азамат
“Кыргызстандын биримдиги” партиясы
53 талапкердин ичинен 5 киши мурда да шайлоого төмөнкү партиялардын тизмеси менен катышкан:
"Биримдик": Асылбаева Гүлшат Кадыровна
"Мекеним Кыргызстан": Атабекова Кызжибек Азимжановна
"Республика": Акматбеков Манас Сулкарнаевич
"Ыйман нуру": Усубалиева Инабат Эшановна
"Чоң казат": Орозобеков Бакытбек Чынарбекович
"Мекенчил эл"
53 талапкерден бешөө 2020-жылдын октябрындагы шайлоого бул партиялар менен чыккан:
"Чоң казат" — 2 талапкер:
Абдивалиева Райкан Абдижамиловна
Кошоев Ахунбай
"Мекеним Кыргызстан": Жумагазиева Нуржан Курманбековна
"Мекенчил": Асанбекова Айымкүл Талгатбековна
"Ыйман нуру": Тиллебаев Маматкадыр Сабирович
"Улуу журт"
52 талапкердин ичинен беш киши былтыркы шайлоодо депутаттык мандат үчүн ат салышкан. Бирок ал кезде бул партиялардын тизмесинде эле:
"Мекен ынтымагы" — 3 талапкер:
Абдыкеева Бермет Сартбаевна
Турумбеков Курманбек Абдыкасымович
Кыдыршаев Алтынказы Карыпович
"Кыргызстан" — 1 талапкер:
Орозбаев Мирлан Кубатбекович
"Мекенчил" — 1 талапкер:
Кадырова Сонунбү Эргешовна (2020-жылы жарыштан четтетилген).
"Эл үмүтү"
53 талапкерден төрт киши былтыр да шайлоонун жүгүн көтөрүшкөн. Алар анда бул партиялардын тизмесинде эле:
"Мекенчил" — 2 талапкер:
Шаякматов Ниязбек Дүйшенбекович
Нишанбай уулу Таалайбек.
Төмөнкү партиялардан бирден талапкер:
"Ыйман нуру": Карыбек уулу Улукбек
"Бир бол": Кубанов Нурсултан Кубанович
Кыргызстан жашылдар партиясы
52 талапкерден үчөө 2020-жылдын октябрындагы шайлоо машакатын жон териси менен сезгендерден. Экөө "Реформадан":
Абдыраимова Мира Мидиновна
Султанбекова Алтынай Ильинична
Бир талапкер 2020-жылы "Чоң казаттын" тизмесинде болчу — Суеркулов Нурис Жумабекович
"Улуттар биримдиги"
"Улуттар биримдигинен" ат салышып турган 54 талапкерден былтыркы шайлоого үч киши катышкан. Анда бул талапкерлер төмөндө аталган партиялардын тизмесине кирген:
"Бир бол" — 2 талапкер:
Эратов Сайитжан Саматович
Момбекова Бактыгүл Замирбековна
"Чоң казат" — 1 талапкер:
Акимов Турат Кудайбергенович
"Жашасын Кыргызстан"
25 талапкердин ичинен бирөө гана — Асылбеков Куттубек Бообекович былтыр шайлоого "Ордо" партиясы менен катышкан.
"Легалайз" жана "Күчтүү регион" партияларында 2020-жылы октябрда өткөн шайлоодо күч сынашкандар жок.
Кыргызстандагы парламенттик шайлоо тууралуу биздин башка бир макалабыздан да таанышсаңыз болот. Жекшемби күнү добуш берүү аяктаган соң анда автоматтык саналган шайлоо үкөктөрүндөгү маалыматтар боюнча, ошондой эле кол менен саналгандан кийинки да алдын ала жыйынтыктар жарыяланат.