Әйелі Әбілхан Қастеевке иіліп сәлем салған: әйгілі суретші туралы не білеміз?

23 января 2019 Әйелі Әбілхан Қастеевке иіліп сәлем салған: әйгілі суретші туралы не білеміз?

Қазақ бейнелеу өнерінің негізін қалаған Әбілхан Қастеев халқына өшпес мұра қалдырды

Қазақстан суретшілер одағы басқармасының төрағасы, халық суретшісі Әбілхан Қастеев 1904 жылы Алматы облысы Панфилов ауданы Шежін ауылында дүниеге келген. Небәрі үш жасында әкесінен айырылып, анасына көмектесіп жүріп ерте есейеді. Қой бағып, жалшы болып, жер жыртып, түрлі қара жұмыс істейді. Бұдан өзге ағаштан сырға-сақина, мүсін жасайды. Осы өнері туралы білген ауылдағы қыз-келіншектер оны өрістен күтіп алып, өздеріне әшекей жасап беруге өтініш білдіретін болған. Бірде ауыл молдасының мүсінін жасаймын деп қатты ұрыс естіген екен.

Нұрсұлтан Назарбаевтың өмірбаяны

Суретші мектепке 25 жасында барған

Әбілхан Қастеев отбасымен Жаркентке көшіп барып, сол жерде бір байдың жалшысы болып жұмыс істейді. Фотограф Саламатов оның әсемдікке деген ерекше қызығушылығын байқап, жасаған бұйымдарын суретке түсіріп, Қызылорда қаласына жібереді.

Қазақ бейнелеу өнерінің негізін салушы кескіндемеші еңбек жолын Түрксіб темір жолынан бастаған. Дәлірек айтсақ, темір жолдың құрылыс жұмыстарына атсалысады. Арасында демалған уақытында тасқа сурет салады. Бірде тастағы Лениннің суретін бастықтардың бірі көріп қалып, суретшіні Алматыға оқуға жібереді. Осылайша мектепте оқи бастағанында жасы 25-те еді. Алайда оның білімге деген құштарлығы мен араб және латын жазуын өз бетімен үйренуі көп көмегін тигізеді.

Мектеп директоры оның суретке деген қызығушылығын байқап, Николай Хлудов есімді суретшімен таныстырады. Хлудов Әбілхан Қастеевті өзінің студиясына қабылдап, Жетісудағы ең танымал суретшінің сабағына қатысады. Суретшінің қызы Гүлдәрия Әбілханқызының айтуынша, Хлудов ауылдан шыққан баланың талантына қатты таңғалған. Бұдан кейін әйгілі кескіндемеші досы Әубәкір Исмаиловпен бірге Мәскеудегі өнер училищесіне оқуға түседі. Бастапқыда жат жерде өмір сүру оңай болғанымен, көптеген ақшалай қиындыққа кез келеді.



Әрі қарай оқу:sputniknews.kz, фото-CC0 / "Жас өркен" журналының интернет нұсқасынан