Кыргыз Республикасынын Саламаттыкты сактоо министрлиги өлкө калкын сасык тумоого каршы эмдөө башталганын жарыялады. Дарыгерлер кыргызстандыктарды өздөрүн жана жакындарын эмдөөгө үндөшөт. Учурдагы COVID-19 пандемиясынын контекстинде, бул бирдей коркунучтуу вирус менен инфекцияны жоюуга жардам берет жана эң негизгиси, иммундук системанын жүгүн азайтууга жардам берет.
Сасык тумоого каршы вакцина Кыргызстанга Россиядан келген. Мамлекеттик санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл борбору ушул кезге чейин 120 миңге жакын дозаны кабыл алды. Жалпысынан Саламаттыкты сактоо министрлигинин маалыматы боюнча, 2020-жылдын аягына чейин 835 миң дозаны сатып алуу пландалууда.
Россияда жасалган дары мурун республикада колдонулуп келген жана өзүн жакшы тарапта көрсөткөн. Ал, Республикалык иммунопрофилактика борборунда түшүндүрүлгөндөй, жаңы муундагы эмдөөлөргө таандык. Эффект колдонуудан бир нече күндөн кийин пайда болот, күз-кыш мезгилинде булчуңга жасалат. Курал жыл бою арамза оорудан коргойт.
Быйыл сасык тумоого каршы эмдөө бир нече категориядагы кыргызстандыктар үчүн гана акысыз болот. Бул жугуштуу оорулар бөлүмдөрүндө, шашылыш медициналык жардамда, реанимацияда, төрөт үйлөрүндө, үй-бүлөлүк медицина борборлорунда иштеген дарыгерлер; балдар үйлөрүнүн, интернаттардын, карылар жана майыптар үйлөрүнүн балдары жана кызматкерлери; өнөкөт өпкө, жүрөк, боор, диабет, семирүү өнөкөт оорулары бар адамдар, кош бойлуу аялдар, 65 жаштан ашкан адамдар, аскер кызматкерлери.
Медициналык маска гриппке жана ОРВИге каршы жакшы каражат, бирок вакцина жакшы. Сүрөт: reporter.kg
Кыргыз Республикасынын Саламаттыкты сактоо министрлиги өлкө калкын сасык тумоого каршы эмдөө башталганын жарыялады. Дарыгерлер кыргызстандыктарды өздөрүн жана жакындарын эмдөөгө үндөшөт. Учурдагы COVID-19 пандемиясынын контекстинде, бул бирдей коркунучтуу вирус менен инфекцияны жоюуга жардам берет жана эң негизгиси иммундук системанын жүгүн азайтууга жардам берет.
Сасык тумоого каршы вакцина Кыргызстанга Россиядан келген. Мамлекеттик санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл борбору ушул кезге чейин 120 миңге жакын дозаны кабыл алды. Жалпысынан Саламаттыкты сактоо министрлигинин маалыматы боюнча, 2020-жылдын аягына чейин 835 миң дозаны сатып алуу пландалууда.
Россияда жасалган дары мурун республикада колдонулуп келген жана өзүн жакшы тарапта көрсөткөн. Ал, Республикалык иммунопрофилактика борборунда түшүндүрүлгөндөй, жаңы муундагы эмдөөлөргө таандык. Эффект колдонуудан бир нече күндөн кийин пайда болот, күз-кыш мезгилинде булчуңга жасалат. Курал жыл бою арамза оорудан коргойт.
Кыргызстан телемедицинаны киргизүүнү көздөп жатат
Быйыл сасык тумоого каршы эмдөө бир нече категориядагы кыргызстандыктар үчүн гана акысыз болот. Бул жугуштуу оорулар бөлүмдөрүндө, шашылыш медициналык жардамда, реанимацияда, төрөт үйлөрүндө, үй-бүлөлүк медицина борборлорунда иштеген дарыгерлер; балдар үйлөрүнүн, интернаттардын, карылар жана майыптар үйлөрүнүн балдары жана кызматкерлери; өнөкөт өпкө, жүрөк, боор, диабет, семирүү өнөкөт оорулары бар адамдар, кош бойлуу аялдар, 65 жаштан ашкан адамдар, аскер кызматкерлери.
Калгандары үчүн кызмат акы төлөнөт. Орто эсеп менен бир эмдөө 500-600 сомду түзөт. Үй-бүлөлүк медицина борборлорунда жана поликлиникаларда жеке сатуучуларга караганда арзаныраак.
Кыргыз Республикасынын Саламаттыкты сактоо министрлигинде белгиленгендей, сасык тумоонун күчөшү адатта суук мезгилде башталып, март айына чейин уланат. "Буга вирустун төмөнкү температурага чыдамкайлыгы жана гипотермия учурунда адамдын коргонуу жөндөмүнүн төмөндөшү жардам берет", - деп түшүндүрүштү департаменттен.
Кыргызстандын саламаттыкты сактоо министри Сабиржан Абдикаримовдун айтымында, вакцинаны сатып алуудан тышкары, сасык тумоонун жаңы түрлөрүн табуу жана башка курч респиратордук вирустук инфекциялардын (ОРВИ) диагностикасы үчүн зарыл болгон реактивдерди жана тестирлөө тутумдарын сатып алууга арыз берилген.
Баса, RG корреспонденти менен сүйлөшүүгө жетишкен үйдөгү чалуулар боюнча иштеген дарыгерлер бүгүнкү күндө сасык тумоо эмес, ОРВИ оорусу деп эсептешет. Муну акыркы бир нече жыл ичинде республиканын поликлиникаларында жана ооруканаларында болуп жаткан окуялар тастыктап турат.
Эпидемиялык мезгилде, жөтөлгөн жана чүчкүргөн оорулуулардын агымына байланыштуу, алар алты күндүк иш жумасына өтүүгө аргасыз болушат, ал эми үй-бүлөлүк дарыгерлер борборлору жекшемби күнү нөөмөттө турушат. Республикалык инфекциялык оорукананын бөлүмдөрү ушунчалык көп болгондуктан, жаңы бейтаптарды коридордогу керебеттерге жаткырууга туура келди.
Мындай абал быйыл дагы кайталанбашы үчүн, дарыгерлер кыргыз элинен бир нече сунуштарды аткарууну суранышат.
Курч респиратордук вирустук инфекция көбүнчө бала бакчага жана мектепке барган балдарды жабыркатат. Бул эмдигиче калыптана элек иммунитет, бири-бири менен тыгыз байланыш, инфекцияны жуктурбоо үчүн алдын-алуу чараларын көрүүнү каалабагандыктан келип чыгат. ЖРВИ дарылоодо төшөктө же жарым керебетте эс алуу, көп суюктук ичүү, жылынуу жана мурунду чайкоо, чайкоо кирет.
Вирусту жуктурбоо үчүн адамдар менен болгон байланышты чектөө керек. Бул коомдук транспортту пайдаланууга жана жарандардын массалык чогулган жерлерине барууга дагы тиешелүү. Бир сааттын ичинде 30га чейин адам респиратордук инфекцияны жуктурушу мүмкүн.
Эгерде сиздин үй-бүлөңүздүн мүчөсү ооруп жатса, анда аларды бир жолу колдонулуучу медициналык маска кийүүгө көндүрүңүз. Аны эки саат сайын алмаштырып туруу керек. Мүмкүн болсо, бейтапка желдетилиши керек болгон өзүнчө бөлмө бериңиз.
Турак жайларды жана коомдук жайларды, анын ичинде класстарды, класстарды желдетип туруңуз. Колдоруңузду жууп, сүртүп туруңуз.
Педиатр Алла Демидованын айтымында, эстен чыгарбоо керек нерсе - антибиотиктер ОРВИ дарылоо үчүн көрсөтүлбөйт, кээ бир учурларда, керек болсо, мындай дарыны дарыгер гана жазып бериши керек. "Эч кандай учурда эч кандай дары-дармектерди рецептсиз сатып албаңыз жана өзүңүз үчүн рецепттерди жазбаңыз. Бул сиздин ден-соолугуңузга гана зыян келтирет", - деп эскертти ал.
COVID-19 кандай айырмаланат
Жакында Кыргыз Республикасынын Саламаттыкты сактоо министрлиги эскерүү таратты, анда коронавирус менен тумоонун белгилери ортосундагы айырмачылыктар кеңири түшүндүрүлдү.
"COVID-19 жана грипптин клиникалык картинасы окшош" дейт документте, "экөө тең респиратордук ооруларды симптомсуз же жеңил, оор же өлүмгө алып келген белгилерге алып келет.
Эки вирус тең физикалык байланыш, аэрозолдор жана булганган заттар аркылуу жугат.
Эки учурда тең, коомдук гигиена жана дем алуу эрежелери (жөтөлгөндө же чүчкүргөндө, чыканагыңыздын бүктөмү менен же андан кийин ыргытылган кыртыш менен оозуңузду жана мурдуңузду жаап коюңуз) сыяктуу коомдук саламаттыкты сактоо чаралары натыйжалуу болот.
Маанилүү айырмачылык - бул берүүнүн ылдамдыгы. Сасык тумоонун орточо инкубациялык мезгили (инфекция жуккан учурдан баштап алгачкы белгилердин башталышына чейинки убакыт) жана тукумдануу убактысы (бир адамдын жугуштуу оорусу менен экинчисине жуккан мезгил).
Акыркы маалыматтарга ылайык, репродуктивдик саны, башкача айтканда, бир бейтап COVID-19 менен жуктура алган адамдардын саны сасык тумоого караганда көп.
Сасык тумоону калкка жуктурууда балдар чоң роль ойношот. COVID-19 менен, алдын-ала маалыматтарга ылайык, балдар чоңдорго караганда инфекцияга аз кабылышат: 0-19 жаш курагында таралышы төмөн. Мындан тышкары, Кытайда жүргүзүлгөн үй-бүлөлүк сурамжылоолордун алдын-ала маалыматтары, балдарды чоңдор жуктуруп алгандыгын көрсөтөт, тескерисинче.
Эки оорунун тең белгилеринин жыйындысы окшош экендигине карабастан, оор учурлардын үлүшү ар башка. Маалыматка ылайык, COVID-19 оорусунун 80 пайызы жеңил же симптомсуз, 15 пайызы оор, кычкылтек терапиясын талап кылат жана 5 пайызы өтө оор жана механикалык желдетүүнү талап кылат. Оорунун оор жана өтө оор учурларынын үлүшү сасык тумоого караганда жогору.
Сасык тумоо коркунучу бар бейтаптар балдар, кош бойлуу аялдар, карылар, негизги оорулары бар адамдар. COVID-19 учурда, оорунун азыркы түшүнүгүнө ылайык, карылыктын жана негизги оорулардын болушунун коркунучтуу факторлору болуп саналат.
COVID-19 өлүмүнүн көрсөткүчү сасык тумоого караганда жогору болушу мүмкүн. Чыныгы өлүм көрсөткүчү учурда так эмес, бирок, болгон маалыматтар боюнча, өлүм (башкача айтканда, катталган оорунун санына байланыштуу өлүмдүн саны) үч пайыздан төрт пайызга чейин, ал эми инфекциядан каза болгондордун үлүшү (адамдардын саны менен байланышкан өлүмдөрдүн саны) жугуштуу оорулар менен) төмөндө. Сезондук тумоонун өлүмүнүн көрсөткүчү адатта 0,1 пайызды түзөт. Бирок өлүмдүн деңгээли медициналык жардамдын жеткиликтүүлүгүнөн жана анын сапатынан көз каранды.
Сасык тумоого каршы вакцина COVID-19га каршы натыйжасыз, бирок сасык тумоонун алдын алуу үчүн жыл сайын эмдөө жүргүзүү сунушталат"
